czyli żywieckie plenery
Miasto położone w Kotlinie Żywieckiej w województwie śląskim, przedsionek Beskidu Żywieckiego i naturalny przystanek w drodze w te piękne góry, malowniczo przytulone do Jeziora Żywieckiego, przecięte Sołą i Koszarawą – Żywiec. Czy może być atrakcyjne dla dzieci? A no może. I to w takim stopniu, że będą chciały tu wracać i wracać…
Istnieją liczne legendy wyjaśniające pochodzenie nazwy Żywiec. Jedna z nich opowiada o miasteczku u stóp góry Grojec, którego mieszkańcy byli bardzo smutni, ponieważ nie miało ono żadnej nazwy. Pewnego razu pewien młodzieniec postanowił wyruszyć na Grojec, aby w ciszy przemyśleć, jako mogłoby się nazywać miasto. Tam spotkał płaczącą dziewczynę, siedzącą na kamieniu. Na pytanie o powód smutku, odpowiedziała, że jest nimfą leśną o imieniu Żywia, która w przeciwieństwie do swoich sióstr, nie ma żadnego miasta, którym mogłaby się opiekować. Młodzieniec bardzo się ucieszył, opowiedział jej o swoim mieście, a nimfa zgodziła się go objąć w opiekę. Gdy wrócił, powiedział mieszkańcom miasta o nowej opiekunce, a ponieważ zaczęło im się od tego czasu coraz lepiej wieść, z wdzięczności do opiekunki Żywii nadali miastu nazwę „Żywiec”.
Żywiec przede wszystkim znany jest z Browaru Żywiec, którego ciekawe i interaktywne muzeum warto zwiedzić. Ponadto, znajduje się tutaj wiele architektonicznych pamiątek historycznych, m.in. związanych z Habsburgami, takich jak Stary Zamek, Ratusz i Pałac Habsburgów. Wszystkie te atrakcje mogą zainteresować starsze dzieci i dorosłych. Będzie im poświęcony osobny post, natomiast w poniższym skupimy się na atrakcjach przyrodniczych, dostępnych dla turystów w każdym wieku.
Zapraszamy do Żywca!
INFORMATOR
Dojazd i parkingi: Do Żywca dojeżdżamy drogą ekspresową S1 i kierujemy się na centrum. Na rondzie przy McDonald’s jedziemy prosto, a na kolejnym skręcamy w prawo (trzeba wybrać prawy pas, który poprowadzi nas na drogę 945). Kolejne rondo przejeżdżamy prosto i ok. 400 metrów za nim rozglądamy się za miejscem parkingowym: po prawej znajduje się spora zatoka parkingowa. Na przeciwko – wejście do Parku Zamkowego od strony Mini Zoo, a po stronie parkingu, za torami – ścieżka dydaktyczna wzdłuż Koszarawy i Amfiteatr.
GPS: 49°40’55.0″N 19°12’06.0″E
Jeśli ktoś chce się dostać do ścisłego centrum, powinien po zjeździe z ekspresówki, po przejechaniu przez pierwsze rondo, ustawić się na lewym pasie i na drugim rondzie wybrać drugi zjazd (znak „Centrum”). Dalej należy jechać prosto, po lewej mijamy Karczmę Żywiecką, a zaraz za nią i przed rondem należy skręcić w lewo w ul. Kościuszki (uwaga! ulice jednokierunkowe) i szukać parkingu wzdłuż drogi. Stąd już niedaleko do Rynku, Starego Zamku czy Parku Zamkowego i Pałacu Habsburgów.
GPS: 49°41’14.2″N 19°11’43.6″E
Jeżeli ktoś wybiera się prosto na plażę miejską i chce tam rozpocząć spacer wzdłuż Jeziora Żywieckiego, na tym drugim rondzie po zjeździe z ekspresówki wybiera trzeci zjazd (także ustawiając się przed nim na lewym pasie). Na kolejnym rondzie wybieramy drugi zjazd (droga 946), wyjeżdżamy pod górkę i skręcamy w drugą ulicę w lewo (osiedle na Wzgórzu, za znakami na noclegi i sklep rowerowy). Zaraz potem skręcamy w lewo w ul. Świętego Wita i nią podążamy cały czas prosto, aż do końca, gdzie znajdziemy miejsca postojowe.
GPS: 49°42’55.5″N 19°12’34.6″E
Gastronomia: kto ma ochotę na odrobinę góralszczyzny, chciałby przybliżyć nieco folkloru Żywiecczyzny, a także spróbować tutejszych potraw, powinien zajrzeć do Karczmy Żywieckiej. Zjemy tu niedrogo, smacznie i obficie, takie dania jak pierogi (ponoć lepione na miejscu, nam smakowały), danie drwala (bardzo obfite i syte), a także różnorakie kotlety, pieczenie czy dania z grilla, a smakosze mogę zdecydować się na baraninę czy dziczyznę. Karczma znajduje się w sąsiedztwie ronda Plac Grunwaldzki, niedaleko tu ze ścieżki nad Koszarawą i z Parku Zamkowego. Przy karczmie jest niewielki parking dla klientów, jednak w weekendy trzeba będzie poszukać miejsca na okolicznych parkingach miejskich (w weekendy bezpłatnych), warto również w weekend zarezerwować stolik.
Pamiątki: po pamiątki z Żywca najlepiej udać się na Rynek, gdzie działa Sklep Góralski, a w niedaleko od Rynku (ul. Jana III Sobieskiego) Sklep Góralski Parzenica.
Z Żywca warto przywieźć elementy tradycyjnego stroju górali z Beskidu Żywieckiego, a dla najmłodszych tradycyjne zabawki z żywiecczyzny: drewniane koniki ręcznie malowane czy klepoki (czyli ptaszki na dwóch kółkach z rączką do pchania). Można też pokusić się o zakup ludowych instrumentów: glinianych okaryn czy ptaszków-piszczałek
park zamkowy
Park Zamkowy w Żywcu, czyli dawne ogrody zamkowe, to przepiękny obszar o powierzchni ok. 26 ha, w którym można odpoczywać wiele godzin całą rodziną. Jego początki sięgają XVII w., zakładany był w stylu włoskim, z czasem wprowadzane były tu zmiany nawiązujące do stylu angielskiego.
Część drzewostanu jest bardzo stara, znajdziemy tu kilka pomników przyrody. Najstarszym jest dąb Franciszek, ma około 370 lat. Stoi na początku alejki zakochanych, a poznać go można najłatwiej po tabliczce z jego nazwą u jego stóp (szkoda tylko, że słabo czytelną). Chyba najpiękniej park wygląda jesienią, kiedy na gałęziach drzew złocą się liście, które spadając tworzą piękne kobierce na trawnikach.
Jednakże żywiecki park to nie same drzewa, jest tu kilka ciekawych miejsc, w których warto się zatrzymać. Wchodząc do parku od strony Sądu, po lewej mijamy Pałac Habsburgów, a zaraz za nim – Park miniatur Ziemi Żywieckiej. Atrakcja dla starszych dzieci i dorosłych, obejmuje wystawę plenerową oraz wystawę wewnątrz pałacu, która pokazuje miniatury budynków z ziemi żywieckiej, wstęp płatny. Na przeciwko, na ławeczce przysiadła Alicja Habsburg. Rzeźba przedstawia matkę księżnej Marii Krystyne Habsburg, członkinię AK w czasie II wojny światowej. Można się do niej przysiąść, zrobić pamiątkowe zdjęcie i przyjrzeć się chusteczce, którą trzyma w dłoni, a na której widnieje herb Habsburgów.
Idąc dalej przez park, docieramy do Domku Chińskiego, czyli ośmiobocznej altany z XVIII w., w której obecnie znajduje się kawiarnia na parterze i mała galeria na piętrze. Spacerujemy ścieżkami i niewielkimi mostkami nad urządzonymi tu kanałami, dzieciom szczególnie podobają się biegające wiewiórki i spora ilość kaczek, zwierzęta są prawie na wyciągnięcie ręki. W końcu widzimy ogród różany: miejsce spodoba się dzieciom, bo można pobiegać dookoła fontanny i w tajemniczych podcieniach, przysłoniętych pnączami. Można tu też odpocząć na ławeczkach.
Po parku możemy spacerować główną ścieżką, a także zbaczać na mniejsze, przecinające park. Co jakiś czas mijamy drogowskazy, które prowadzą go głównych punktów parku, takich jak Chiński Domek, Park miniatur, Ogród różany czy Mini Zoo.
informator
Wstęp: bezpłatny
Gastronomia: kawiarnia w Chińskim Domku
Toalety: przy wejściu do parku bramą przy ul. Zamkowej, obok Parku Miniatur
Parking: od strony Mini Zoo – GPS: 49°40’55.0″N 19°12’06.0″E lub w centrum Żywca – GPS: 49°41’14.2″N 19°11’43.6″E (opis powyżej)
Jak dotrzeć: jeśli parkujemy od strony Mini Zoo, wejście do parku znajduje się po przeciwnej stronie ulicy
Jeśli natomiast parkujemy w centrum, to do parku dotrzemy:
– idąc ul. Kościuszki i skręcając w prawo tuż za budynkiem Sądu Rejonowego
– idąc dalej i skręcając w prawo w ul. Zamkową, a następnie jeszcze raz w prawo – w bramę przy Centrum Informacji Turystycznej (tutaj przejdziemy obok Muzem Miejskiego Stary Zamek i Pałacu Habsburgów) lub jeszcze kawałek dalej, także w prawo – w bramę przy Domu Katolickim Jana Pawła II (znaki na MOPS i toalety, do parku wejdziemy przy Parku Miniatur).
Do parku można też wejść od ul. Wincentego Witosa.
MINI ZOO I STAJNIA MIEJSKA
Na końcu Parku Zamkowego znajduje się Mini Zoo. Dla najmłodszych jest to chyba główna atrakcja parku. Na początek witają nas żółwie i nutrie, dalej można oglądać ptactwo, takie jak kury, pawie, perliczki. Następnie można podejść do stajni, w których spotkamy osiołki, konie, kucyki, lamę i krowę. Konie, kucyki i osiołki często można oglądać także na wybiegu, a krowa pasie się … w parku. Za stajniami znajdują się klatki z królikami, ozdobnymi kurami, papużkami, kanarkami i innymi ptaszkami. W końcu docieramy do zagrody danieli, gdzie zobaczyć można także strusie i kózki. Za wybiegiem dla koni znajduje się jeszcze domek dwóch kangurów.
Wstęp jest bezpłatny. Można zakupić worek z marchewką i ziarnem do karmienia zwierząt, co z pewnością będzie dużą atrakcją dla dzieci. Przed wejściem znajduje się stojak na rowery. Po zoo można spacerować z wózkiem, ścieżki są szerokie i wygodne, więc nie ma problemu z wózkiem bliźniaczym. Jedynie do stajni lepiej wejść z najmłodszymi na rękach, bo z poziomu wózka mało zobaczą – tutaj uwaga do rodziców bliźniąt, że najwygodniej będzie zwiedzać, gdy z dziećmi będą dwie osoby dorosłe. Zwróćmy uwagę na tabliczkę z prośbą o niezastawianie wejścia do stajni wózkiem.
Przed wycieczką do mini zoo czytałam kilka niepochlebnych opinii, które przedstawiały je jako miejsce, gdzie zwierzęta są zaniedbane, a personel to jedynie dzieci. W trakcie naszego pobytu zwierzęta akurat jadły, miały dostęp do wody, nie wyglądały na zaniedbane, był dorosły personel. Oby zwierzęta w tym i innych zwierzyńcach były zawsze zadbane, pamiętajmy, że jeśli zauważymy jakieś nieprawidłowości, to najlepiej je zgłosić, opisywanie w komentarzach może nic nie zmienić.
informator
Wstęp: bezpłatny
Godziny otwarcia: pn – nieczynnej, wt-sb 9:00-17:30, nd 11:00-17:00
Toalety: w parku (opis wyżej)
Parking: GPS: 49°40’55.0″N 19°12’06.0″E (opis wyżej)
Gastronomia: brak
Ścieżka dydaktyczna i jezioro żywieckie
Od Mostu Trzebińskiego w Żywcu, aż do plaży miejskiej nad Jeziorem Żywieckim, biegnie ścieżka dydaktyczno-przyrodnicza. Jej długość wynosi ok. 7 km, biegnie wzdłuż rzek Koszarawy i Soły oraz fragmentu brzegu Jeziora Żywieckiego. Ścieżka częściowo jest betonowa, częściowo brukowana, częściowo szutrowa. Nadaje się świetnie na długie rodzinne spacery (1:45-2h w jedną stronę), także z dziećmi w każdym rodzaju wózka, lecz także do uprawiania sportów: można pobiegać pojeździć na rowerze, rolkach czy też hulajnodze. Nie brakuje tu też zwolenników nordic walking. Wzdłuż ścieżki znajdziemy liczne ławeczki, a także stojaki rowerowe i tablice informacyjne i edukacyjne.
Spacerując ścieżką, można łatwo dostać się do Amfiteatru pod Grojcem – kładka nad Koszarawą, która do niego zaprowadzi, znajduje się tuż za amfiteatrem, idąc od Mostu Trzebińskiego. Więcej informacji o amfiteatrze oraz kalendarium imprez można znaleźć na stronie Miejskiego Centrum Kultury w Żywcu. Na przeciwko kładki prowadzącej do amfiteatru znajduje się przejście przez tory kolejowe i dalej przejście dla pieszych, prowadzące do Parku Zamkowego, opisanego powyżej.
Żywiec od północy przytulony jest do Jeziora Żywieckiego. Kontynuując spacer ścieżką dotrzemy w końcu do tego zbiornika. Spacerując można podziwiać widoki na okoliczne szczyty, np. Skrzyczne. Dzieci mogą swobodnie pobiegać na przygotowanej ścieżce, uważajmy jednak na najmłodszych – miejscami ścieżka biegnie blisko stromego brzegu jeziora.
Czy wiesz, że…
Jezioro Żywieckie powstało ponad 50 lat temu, wskutek zalania kilku wsi m.in. Zadziela, Zarzecza, Tresnej i Starego Żywca – napełnianie zbiornika zakończono w 1966 r. Obecnie służy do retencji wód, pełni także rolę energetyczną (przy zaporze w Tresnej działa elektrownia) oraz turystyczną.
Na końcu ścieżki docieramy do niewielkiej, piaszczystej Plaży Miejskiej. Można tutaj wypocząć po wędrówce i nabrać sił na drogę powrotną. Należy pamiętać, iż nie jest tutaj dozwolona kąpiel. W lecie działa tu wypożyczalnia sprzętu pływającego, która oferuje m.in. sprzęt windsurfingowy, kajaki, łodzie wiosłowe i wędkarskie.
Kto wybierze się tutaj w sezonie letnim i brakuje mu jeszcze dodatkowych atrakcji, może się wybrać do pobliskiej Tresnej, gdzie przy zaporze znajduje się przystań, z której odchodzi spacerowy statek, pływający po Jeziorze Żywieckim. Osoby chętne na niewielką wycieczkę po górach, mogą natomiast udać się na górę Żar, z której roztacza się piękny widok na jezioro.
INformator
Stopień trudności trasy: 1
Długość trasy: ok. 7 km
Czas przejścia: ok. 1 h 45 min – 2 h (w jedną stronę)
Infrastruktura na trasie: ławeczki, stojaki rowerowe, tablice dydaktyczne, w sezonie: wypożyczalnie sprzętu wodnego nad Jeziorem Żywieckim
Gastronomia: w sezonie letnim
Toalety: przy parkingu
Bliźniaki na szlaku 